NGHIÊN CỨU BIẾN ĐỔI MỘT SỐ CHỈ SỐ CẬN LÂM SÀNG Ở BỆNH NHÂN TÂM THẦN PHÂN LIỆT ĐIỀU TRỊ BẰNG KÍCH THÍCH ĐIỆN TRỰC TIẾP XUYÊN SỌ
Nội dung chính của bài viết
Tóm tắt
Mục tiêu: Đánh giá sự biến đổi nồng độ dopamine huyết tương, điện não đồ (EEG) và thang điểm PANSS (positive and negative syndrome scale) ở bệnh nhân (BN) tâm thần phân liệt (TTPL) điều trị bằng kích thích điện trực tiếp xuyên sọ (tDCS). Phương pháp nghiên cứu: Nghiên cứu tiến cứu, thử nghiệm lâm sàng có đối chứng trên 140 BN TTPL được chia thành 2 nhóm, mỗi nhóm 70 BN gồm nhóm can thiệp (tDCS + olanzapine) so sánh với nhóm chứng (chỉ điều trị bằng olanzapine). BN được chẩn đoán theo tiêu chuẩn DSM-5 và điều trị tại Khoa Tâm thần, Bệnh viện Quân y 103 từ tháng 6/2024 - 3/2025. Đo nồng độ dopamine huyết tương, EEG và thang điểm PANSS trước (T0) và sau (T1, ngày 21 - 24) can thiệp. Kết quả: Nhóm tDCS giảm dopamine 52% (78,7 → 37,8 ng/mL, p = 0,001), tăng sóng alpha (54,3% → 70,7%), giảm sóng chậm (30,6% → 13,6%), tăng phản ứng ánh sáng dương tính (69,2% → 84,8%, p < 0,05) và giảm PANSS dương tính (18%), âm tính (15%), tổng quát (17%, p < 0,05), vượt trội so với nhóm chứng (dopamine giảm 30%, PANSS giảm 5 - 10%). Nồng độ dopamine huyết tương tương quan yếu với điểm thang PANSS dương tính (r = 0,245, p = 0,004). Kết luận: tDCS kết hợp olanzapine cải thiện đáng kể nồng độ dopamine huyết tương, EEG và điểm thang PANSS ở BN TTPL, đặc biệt với triệu chứng âm tính.
Từ khóa
Tâm thần phân liệt, Kích thích điện trực tiếp xuyên sọ, Dopamine, Điện não đồ, Thang điểm PANSS
Chi tiết bài viết
Tài liệu tham khảo
2. Leucht S, Corves C, Arbter D, Engel RR, Li C, Davis JM. Second-generation versus first-generation antipsychotic drugs for schizophrenia: A meta-analysis. Lancet. 2009; 373(9657): 31-41.
3. Brunelin J, Mondino M, Gassab L, Haesebaert F, Gaha L, Suaud-Chagny MF, et al. Examining transcranial direct-current stimulation (tDCS) as a treatment for hallucinations in schizophrenia. Am J Psychiatry. 2012; 169(7):719-724.
4. Palm U, Hasan A, Strube W, Padberg F. tDCS for the treatment of negative symptoms in schizophrenia: A review. Schizophr Res. 2016; 176(2-3):360-369.
5. Howes OD, Kapur S. The dopamine hypothesis of schizophrenia: Version III--the final common pathway. Schizophr Bull. 2009; 35(3):549-562.
6. Başar E, Güntekin B. A review of brain oscillations in cognitive disorders and the role of non-invasive brain stimulation in the treatment of cognitive impairment. Int J Psychophysiol. 2013; 86(3):219-236.
7. Mondino M, Jardri R, Suaud-Chagny MF, Saoud M, Poulet E, Brunelin J. Effects of fronto-temporal transcranial direct current stimulation on auditory verbal hallucinations and resting-state functional connectivity of the left temporo-parietal junction in patients with schizophrenia. Schizophr Bull. 2016; 42(2):318-326.
8. Lefaucheur JP, Antal A, Ayache SS, Benninger DH, Brunelin J, Cogiamanian F, et al. Evidence-based guidelines on the therapeutic use of transcranial direct current stimulation (tDCS). Clin Neurophysiol. 2017; 128(1):56-92.
9. Kay SR, Fiszbein A, Opler LA. The Positive and Negative Syndrome Scale (PANSS) for schizophrenia. Schizophr Bull. 1987; 13(2):261-276.