ĐÁNH GIÁ SỰ BIẾN ĐỔI TÌNH TRẠNG NGỨA THEO THANG ĐIỂM NGỨA 5-D Ở BỆNH NHÂN LỌC MÁU CHU KỲ TRÊN 3 THÁNG TẠI BỆNH VIỆN QUÂN Y 103
Nội dung chính của bài viết
Tóm tắt
Mục tiêu: Khảo sát diễn tiến tình trạng ngứa theo thang điểm ngứa 5-D ở bệnh nhân (BN) lọc máu chu kỳ (LMCK); mối liên quan giữa một số đặc điểm lâm sàng và cận lâm sàng. Phương pháp nghiên cứu: Nghiên cứu mô tả cắt ngang trên 108 BN LMCK tại Bệnh viện Quân y 103 từ tháng 8/2024 - 8/2025. Kết quả: Tổng điểm ngứa theo thang điểm ngứa 5-D (điểm 5-D) tăng từ 10,29 lên 14,43 điểm (chiếm 45,4%), trong đó điểm D4 tăng (1,73 lên 2,80 điểm) và điểm D1 không thay đổi (ở mức 0 - 6 giờ), có ý nghĩa thống kê (p < 0,05). Điểm 5-D có mối liên quan với thời gian lọc máu (p < 0,05). Yếu tố tuổi có tương quan nghịch với điểm D3 và D4 (r lần lượt là -0,274 và -0,245; p < 0,05). Nồng độ hormone tuyến cận giáp (parathyroid hormone - PTH) máu có tương quan thuận với điểm 5-D (r = 0,548, p < 0,05). Mức độ thiếu máu có liên quan với điểm 5-D; 50% BN thiếu máu mức độ nặng đều tăng điểm 5-D. Kết luận: Điểm 5-D ở BN LMCK tăng từ 10,29 lên 14,43, trong đó, điểm D1 và D2 không tăng lên, nhưng điểm D4 tăng từ ảnh hưởng ít (1,63 điểm) lên ảnh hưởng thường xuyên (3,10 điểm). Thời gian lọc máu càng dài, mức độ thiếu máu càng nặng, nồng độ PTH càng cao thì điểm 5-D càng tăng. Điểm D1, D2, D4 có tương quan nghịch với nồng độ PTH huyết tương.
Từ khóa
Biến đổi, Ngứa, Thang điểm ngứa 5-D, Lọc máu chu kỳ
Chi tiết bài viết
Tài liệu tham khảo
2. Elman S, Hynan LS, Gabriel V, et al. The 5-D itch scale: A new measure of pruritus. Br J Dermatol. 2010; 162(3):587-593.
3. Miêu Thị Vân, Hà Phan Hải An. Tình trạng ngứa ở bệnh nhân lọc thận nhân tạo chu kỳ. Tạp chí Y học Việt Nam. 2022; 519:125-131.
4. Elman S, Hynan LS, Gabriel V, et al. The 5-D itch scale: A new measure of pruritus. Br J Dermatol. 2010; 162(3):587-593.
5. Drozdz M, Frazão J, Silva F, et al. Improvements in six aspects of quality of care of incident hemodialysis patients - a real-world experience. BMC Nephrol. 2021; 22(1):333.
6. Bộ Y tế. Việt Nam có khoảng 3,5 triệu người sống chung với đái tháo đường. Cổng thông tin điện tử Bộ Y tế. 2019. https://moh.gov.vn/chuong-trinh-muc-tieu-quoc-gia/-/asset_publisher/ 7ng11fEWgASC/content/viet-nam-co-khoang-3-5-trieu-nguoi-song-chung-voi-ai-thao-duong.
7. Pisoni RL, Wikström B, Elder SJ, et al. Pruritus in haemodialysis patients: International results from the Dialysis Outcomes and Practice Patterns Study (DOPPS). Nephrol Dial Transplant. 2018; 21(12):3495-3505.
8. Hector Alvarado Verduzo, Shayan Shirazian. CKD-Associated Pruritus: New insights into diagnosis, pathogenesis, and management. Pubmed. 2020 May 8; 5(9):1387-1402.
9. Vandana S Mathur, Jill Lindberg. A longitudinal study of uremic pruritus in hemodialysis patients. Clin J Am Soc Nephrol. 2010; 5(8):1410-1419.
10. Narita I, Alchi B, Omori K, et al. Etiology and prognostic significance of severe uremic pruritus in chronic hemodialysis patients. Kidney Int. 2006; 69(9):1626-1632.