DỰ PHÒNG TỤT HUYẾT ÁP SAU KHỞI MÊ BẰNG PROPOFOL Ở NGƯỜI BỆNH CAO TUỔI

Võ Văn Hiển1, Lê Ngọc Anh1, , Nguyễn Thị Ngọc Hoa1
1 Khoa Gây mê, Bệnh viện Bỏng quốc gia Lê Hữu Trác, Học viện Quân y

Nội dung chính của bài viết

Tóm tắt

Mục tiêu: Đánh giá hiệu quả dự phòng tụt huyết áp (HA) của phenylephrine kết hợp với propofol để khởi mê đặt mask thanh quản (MTQ) trên người bệnh cao tuổi (NBCT) cho phẫu thuật (PT) chuyển vạt hoặc PT cắt hoạt tử, ghép da. Phương pháp nghiên cứu: Nghiên cứu tiến cứu, thử nghiệm lâm sàng, phân nhóm ngẫu nhiên có so sánh trên 60 NBCT (> 60 tuổi) có chỉ định PT dưới gây mê MTQ, phân ngẫu nhiên thành 2 nhóm: Nhóm 1 (n = 30) khởi mê bằng propofol pha với 100mcg phenylephrine, nhóm 2 (n = 30) khởi mê bằng propofol đơn thuần. Theo dõi các chỉ số nhịp tim, HA tâm thu (TT), HA tâm trương (TTr), HA trung bình (TB) trước khởi mê đến sau đặt MTQ 5 phút, lượng thuốc vận mạch ở hai nhóm. Kết quả: Ngay sau khởi mê cho đến sau đặt MTQ 1 phút, HA cả hai nhóm đều tụt, tỷ lệ tụt HA ở nhóm 1 là 43,3%, nhóm 2 là 83,3% (p = 0,001), tỷ lệ tụt HA cần điều trị ở nhóm 1 là 23,3%, nhóm 2 là 70% (p < 0,001). HA tăng trở lại cho đến thời điểm phút thứ 5 sau đặt MTQ. Lượng phenylephrine TB nhóm 1 là 95,90 ± 43,52mcg, nhóm 2 là 91,67 ± 92,93mcg (p > 0,05). Kết luận: Tụt HA là biến chứng hay gặp sau khởi mê bằng propofol trên NBCT. Kết hợp propofol với phenylephrine liều 100mcg có hiệu quả tốt trong dự phòng tụt HA giai đoạn khởi mê ở NBCT.

Chi tiết bài viết

Tài liệu tham khảo

1. Yang R, Wolfson M, Lewis MC. Unique aspects of the elderly surgical population: An anesthesiologist's perspective. Geriatr Orthop Surg Rehabil. 2011; 2(2):56-64.
2. Larsen R, et al. Effects of propofol on cardiovascular dynamics and coronary blood flow in geriatric patients. A comparison with etomidate. Anaesthesia. 1988; 43 Suppl:25-31.
3. Amornyotin S. Anesthetic consideration for geriatric patients, in update in geriatrics. S. Amornyotin, Editor. 2021; IntechOpen: Rijeka.
4. Claeys MA, Gepts E, Camu F. Haemodynamic changes during anaesthesia induced and maintained with propofol. Br J Anaesth. 1988; 60(1):3-9.
5. Farhan M, Hoda MQ, Ullah H. Prevention of hypotension associated with the induction dose of propofol: A randomized controlled trial comparing equipotent doses of phenylephrine and ephedrine. J Anaesthesiol Clin Pharmacol. 2015; 31(4):526-530.
6. Kwok FY and Venugobal S. The effect of prophylactic phenylephrine on systemic hypotension during induction of anaesthesia with propofol in patients over 55 years old. Med J Malaysia. 2016; 71(4):166-170.
7. Trần Việt Đức, Nguyễn Thị Mai, Vũ Hoàng Phương. So sánh hiệu quả dự phòng tụt huyết áp của Phenylephrine với ephedrine khi khởi mê bằng propofol ở người cao tuổi. Tạp chí Nghiên cứu Y học. 2020; 134(10):34-41.
8. Võ Văn Hiển. Hiệu quả của phenylephrine trong dự phòng tụt huyết áp sau khởi mê bằng propofol cho phẫu thuật cắt hoại tử bỏng và ghép da. Tạp chí Y Dược học Quân sự. 2023; 48(9):86-94.
9. Lê Nguyễn An và Vũ Hoàng Phương. So sánh hiệu quả dự phòng tụt huyết áp khi khởi mê của hỗn hợp thuốc norepinephrine-propofol với phenylephrine-propofol ở người cao tuổi. Tạp chí Y học Việt Nam. 2025; 546(2).
10. Lee SK, Kim JK, Song HS. The effects of laryngeal mask airway placement and tracheal intubation on intraocular pressure. Korean J Anesthesiol. 1994; 27(7):816-823.